Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi 1982 (United Nations Convention on the Law of the Sea / UNCLOS) karasularının, bitişik bölgenin, münhasır ekonomik bölgenin ve kıt'a sahanlığının genişlikleri hakkında aşağıdakı çözümü öngörüyor (ABD ve Türkiye bu sözleşmeyi çeşitli nedenlerden dolayı onaylamadı. Bu da sözleşmenin karmaşık sorunlara karşın dengesiz ve tekyanlı (ve böylecede haksız) sonuçlara neden olabileceği riskini gösteriyor).
1. Karasuları (territorial Sea)
Madde 3 Karasularının genişliği (Breadth of the territorial sea):
"Her devlet karasularının genişliğini tesbit etme hakkına sahiptir; bu genişlik işbu Sözleşmeye göre tesbit edilen esas hatlardan itibaren 12 deniz milini geçemez."
Madde 5 Normal esas hat (Normal baseline):
Madde 7 Düz esas hatlar (Straight baselines)
Madde 14 Esas hatları tesbit etmek ̧zere yˆntemlerin birleştirilmesi (Combination of methods for determining baselines)
Madde17 Zararsız geçiş hakkı (Right of innocent passage)
"İşbu SözIeşme hükümleri saklı kalmak üzere, sahili bulunsun veya bulunmasın, bütün devletlerin gemileri, karasularından zararsız geçiş hakkından yararlanırlar."
Madde 19 "Zararsız geçiş" deyiminin anlamı (Meaning of innocent passage)
Madde 21 Sahildar devletin zararsız geçişe ilişkin kanun ve kuralları (Laws and regulations of the coastal State relating to innocent passage)
Madde 24 Sahildar devletin yükümlükleri (Duties of the coastal State):
"1- Sahildar devlet, işbu Sözleşmede öngörülen haller dışında, karasularından yabancı gemilerin zararsız geçişlerine engel olmayacaktır...."
Madde 25 Sahildar Devletin koruma hakları (Rights of protection of the coastal State):
"1- Sahildar devlet, karasularında zararsız olmayan her tür geçişi engellemek için gerekli tedbirleri alabilir...."
Madde 30 Bir savaş gemisinin sahildar devletin kanun ve kurallarına uymaması (Non-compliance by warships with the laws and regulations of the coastal State):
"Bir savaş gemisinin sahildar devletin karasularından geçişe ilişkin kanunlarına ve kurallarına uymaması ve bunlara uyması konusunda kendisine yapılan talebi dikkate almaması halinde, sahildar devlet bu geminin derhal karasularını terk etmesini isteyebilir."
2. Bitişik Bölge
Madde 33 Bitişik bölge (Contiguous zone):
"1- Bitişik bölge olarak adlandırılan, karasularına bitişik olan bir bölgede sahildar devlet aşağıdaki amaçlarla gerekli kontrolleri yapabilir:
a) Ülkesi üzerinde veya karasularında gümrük, maliye, sağlık veya muhaceret ile ilgili kanun ve kurallarına riayetsizlikleri önlemek;....
2- Bitişik bölge, karasuları genişliğinin ölçülmeye başlandığı esas hatlardan itibaren 24 deniz milinin ötesine geçemez."
3. Münhasır Ekonomik Bölge
Madde 56 Münhasır ekonomik bölgede sahildar devletlerin hakları, yetkisi veya yükümlükleri (Rights, jurisdiction and duties of the coastal State in the exclusive economic zone):
1- Münhasır ekonomik bölgede sahildar devletin aşağıdaki hak, yetki ve yükümlükleri vardır:
a) Deniz yatağı üzerindeki sularda, deniz yataklarında ve bunların toprak altında canlı ve cansız doğal kaynaklarını araştırılması, işletilmesi muhafazası ve yönetimi konuları ile; aynı şekilde sudan, akıntılardan ve rüzgarlardan enerji üretimi gibi, bölgenin ekonomik amaçlarla araştırılmasına ve işletilmesine yönelik diğer faaliyetlere ilişkin egemen haklar..."
Madde 57 Münhasır ekonomik bölgenin genişliği (Breadth of the exclusive economic zone)
"Münhasır ekonomik bölge, karasularının ölçülmeye başlandığı esas hatlardan itibaren 200 deniz milinin ötesine uzanmayacaktır."
Madde 58 Münhasır ekonomik bölgede diğer Devletlerin hakları ve yükümlülükleri (Rights and duties of other States in the exclusive economic zone)
Madde 59 Münhasır ekonomik bölge içerisinde Sözleşmenin ne hak ve ne de yetki tanıdığı durumda uyuşmazlıkların Çözümünün esası (Basis for the resolution of conflicts regarding the attribution of rights and jurisdiction in the exclusive economic zone)
Madde 69 Sahili bulunmayan devletlerin hakkı (Right of land-locked States)
Madde 70 Coğrafi bakımdan elverişsiz devletlerin hakkı (Right of geographically disadvantaged States)
Madde 71 69. ve 70. maddelerin uygulanabilir olmaması (Non-applicability of articles 69 and 70)
"69. ve 70. maddeler, ekonomileri Çok büyük ölçüde, kendi münhasır ekonomik bölgelerindeki canlı kaynakların işletilmesine bağlı olan sahildar devletlere uygulanmaz."
Madde 73 Sahildar devletin kanun ve kurallarının yürürlüğe konulması (Enforcement of laws and regulations of the coastal State)
Madde 74 Sahilleri bitişik veya karşı karşıya bulunan devletler arasında münhasır ekonomik bölgenin sınırlandırılması (Delimitation of the exclusive economic zone between States with opposite or adjacent coasts)
"1- Sahilleri bitişik veya karşı karşıya bulunan devletler arasında münhasır ekonomik bölgenin sınırlandırılması, hakkaniyete uygun bir çözüme ulaşmak amacıyle, Uluslararası Adalet Divanı Statatüsünün 38. maddesinde belirtildiği şekilde uluslararası hukuka uygun olarak anlaşma ile yapılacaktır..."
4. KIT' A SAHANLIĞI (Continantel Shelf):
Madde 3 Karasularının genişliği (Breadth of the territorial sea):
"Her devlet karasularının genişliğini tesbit etme hakkına sahiptir; bu genişlik işbu Sözleşmeye göre tesbit edilen esas hatlardan itibaren 12 deniz milini geçemez."
Madde 5 Normal esas hat (Normal baseline):
Madde 7 Düz esas hatlar (Straight baselines)
Madde 14 Esas hatları tesbit etmek ̧zere yˆntemlerin birleştirilmesi (Combination of methods for determining baselines)
Madde17 Zararsız geçiş hakkı (Right of innocent passage)
"İşbu SözIeşme hükümleri saklı kalmak üzere, sahili bulunsun veya bulunmasın, bütün devletlerin gemileri, karasularından zararsız geçiş hakkından yararlanırlar."
Madde 19 "Zararsız geçiş" deyiminin anlamı (Meaning of innocent passage)
Madde 21 Sahildar devletin zararsız geçişe ilişkin kanun ve kuralları (Laws and regulations of the coastal State relating to innocent passage)
Madde 24 Sahildar devletin yükümlükleri (Duties of the coastal State):
"1- Sahildar devlet, işbu Sözleşmede öngörülen haller dışında, karasularından yabancı gemilerin zararsız geçişlerine engel olmayacaktır...."
Madde 25 Sahildar Devletin koruma hakları (Rights of protection of the coastal State):
"1- Sahildar devlet, karasularında zararsız olmayan her tür geçişi engellemek için gerekli tedbirleri alabilir...."
Madde 30 Bir savaş gemisinin sahildar devletin kanun ve kurallarına uymaması (Non-compliance by warships with the laws and regulations of the coastal State):
"Bir savaş gemisinin sahildar devletin karasularından geçişe ilişkin kanunlarına ve kurallarına uymaması ve bunlara uyması konusunda kendisine yapılan talebi dikkate almaması halinde, sahildar devlet bu geminin derhal karasularını terk etmesini isteyebilir."
2. Bitişik Bölge
Madde 33 Bitişik bölge (Contiguous zone):
"1- Bitişik bölge olarak adlandırılan, karasularına bitişik olan bir bölgede sahildar devlet aşağıdaki amaçlarla gerekli kontrolleri yapabilir:
a) Ülkesi üzerinde veya karasularında gümrük, maliye, sağlık veya muhaceret ile ilgili kanun ve kurallarına riayetsizlikleri önlemek;....
2- Bitişik bölge, karasuları genişliğinin ölçülmeye başlandığı esas hatlardan itibaren 24 deniz milinin ötesine geçemez."
3. Münhasır Ekonomik Bölge
Madde 56 Münhasır ekonomik bölgede sahildar devletlerin hakları, yetkisi veya yükümlükleri (Rights, jurisdiction and duties of the coastal State in the exclusive economic zone):
1- Münhasır ekonomik bölgede sahildar devletin aşağıdaki hak, yetki ve yükümlükleri vardır:
a) Deniz yatağı üzerindeki sularda, deniz yataklarında ve bunların toprak altında canlı ve cansız doğal kaynaklarını araştırılması, işletilmesi muhafazası ve yönetimi konuları ile; aynı şekilde sudan, akıntılardan ve rüzgarlardan enerji üretimi gibi, bölgenin ekonomik amaçlarla araştırılmasına ve işletilmesine yönelik diğer faaliyetlere ilişkin egemen haklar..."
Madde 57 Münhasır ekonomik bölgenin genişliği (Breadth of the exclusive economic zone)
"Münhasır ekonomik bölge, karasularının ölçülmeye başlandığı esas hatlardan itibaren 200 deniz milinin ötesine uzanmayacaktır."
Madde 58 Münhasır ekonomik bölgede diğer Devletlerin hakları ve yükümlülükleri (Rights and duties of other States in the exclusive economic zone)
Madde 59 Münhasır ekonomik bölge içerisinde Sözleşmenin ne hak ve ne de yetki tanıdığı durumda uyuşmazlıkların Çözümünün esası (Basis for the resolution of conflicts regarding the attribution of rights and jurisdiction in the exclusive economic zone)
Madde 69 Sahili bulunmayan devletlerin hakkı (Right of land-locked States)
Madde 70 Coğrafi bakımdan elverişsiz devletlerin hakkı (Right of geographically disadvantaged States)
Madde 71 69. ve 70. maddelerin uygulanabilir olmaması (Non-applicability of articles 69 and 70)
"69. ve 70. maddeler, ekonomileri Çok büyük ölçüde, kendi münhasır ekonomik bölgelerindeki canlı kaynakların işletilmesine bağlı olan sahildar devletlere uygulanmaz."
Madde 73 Sahildar devletin kanun ve kurallarının yürürlüğe konulması (Enforcement of laws and regulations of the coastal State)
Madde 74 Sahilleri bitişik veya karşı karşıya bulunan devletler arasında münhasır ekonomik bölgenin sınırlandırılması (Delimitation of the exclusive economic zone between States with opposite or adjacent coasts)
"1- Sahilleri bitişik veya karşı karşıya bulunan devletler arasında münhasır ekonomik bölgenin sınırlandırılması, hakkaniyete uygun bir çözüme ulaşmak amacıyle, Uluslararası Adalet Divanı Statatüsünün 38. maddesinde belirtildiği şekilde uluslararası hukuka uygun olarak anlaşma ile yapılacaktır..."
4. KIT' A SAHANLIĞI (Continantel Shelf):
Madde 76 Kıt'a sahanlığının tanımı (Definition of the continental shelf)
Madde 77 Kıt'a sahanlığı üzerinde sahildar devletin hakları (Rights of the coastal State over the continental shelf)
"1- Sahildar devlet, kıt'a sahanlığı üzerinde araştırmada bulunmak ve buranın doğal kaynaklarını işletmek amacı ile egemen haklar kullanır.
2- 1. paragrafta öngürülen haklar şu anlamda münhasırdır ki, sahildar devlet kıt'a sahanlığında araştırmada bulunmadığı veya buranın doğal kaynaklarını işletmediği takdirde hiç kimse, sahildar devletin açık rızası olmadan bu çeşit faaliyetlere girişemez..."
Madde 82 200 deniz milinin ötesinde kıt'a sahanlığının işletilmesine ilişkin akdi veya ayni katkılar (Payments and contributions with respect to the exploitation of the continental shelf beyond 200 nautical miles)
Madde 83 Sahilleri bitişik veya karşı karşıya bulunan devletler arasında kıt'a sahanlığının sınırlandırılması (Delimitation of the continental shelf between States with opposite or adjacent coasts)
5. Açık Deniz
Madde 87 Açık denizlerin serbestliği (Freedom of the high seas):
"1- Açık denizler, sahili bulunsun veya bulunmasın bütün devletlere açıktır...."
Madde 89 Açık denizler üzerinde egemenlik iddialarının geçersizliği (Invalidity of claims of sovereignty over the high seas):
"Hiçbir devlet, açık denizlerin herhangi bir kısmını kendi egemenliğine tabi tutmayı yasal olarak ileri süremez."